Στίχους από την ιλιάδα και φράσεις από ένα άγνωστο αρχαίο ελληνικό μυθιστόρημα έκρυβαν τα απομεινάρια των παπύρων που ανακαλύφθηκαν σε ισπανικό μοναστήρι.
Ο Ολλανδός καθηγητής Κλάας A. Βορπ και η ερευνήτρια Σοφία Τοράγιας ανακάλυψαν τα τμήματα των παπύρων που περιλαμβάνουν 80 στίχους από την Ιλιάδα του Ομήρου, καθώς και ένα απόσπασμα άγνωστου ελληνικού μυθιστορήματος που γράφτηκε τον 1ο π.X. αιώνα
H βιβλιοθήκη της Μονής Μοντσεράτ, στη Βαρκελώνη, έκρυβε μια.. ελληνική έκπληξη: Απομεινάρια παπύρων με ένα ελληνικό μυθιστόρημα του 1ου αιώνα π.X.
H Σοφία Τοράγιας, ερευνήτρια του Ινστιτούτου Φιλολογίας του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιστημονικών Ερευνών της Ισπανίας, και ο καθηγητής Κλάας A. Βορπ, που κατέχει την έδρα Παπυρολογίας του Πανεπιστημίου του Λέιντεν στην Ολλανδία, είχαν επισκεφθεί τον Οκτώβριο του 2004 το ισπανικό μοναστήρι για να συντηρήσουν και να ταξινομήσουν τον μεγάλο θησαυρό χειρογράφων.
Στη βιβλιοθήκη του μοναστηριού υπάρχει και η συλλογή ενός ιδιώτη, του δόκτορος Ραμόν Ρόκα Πούιγκ. «Ο δρ Πούιγκ», λέει στα «NEA» η κυρία Σοφία Τοράγιας, «είχε κάνει πολλά ταξίδια τις δεκαετίες του 1940 και 1950 και είχε επισκεφθεί συχνά το Κάιρο απ'' όπου είχε αγοράσει μεγάλο αριθμό σημαντικών χειρογράφων. H συλλογή που δώρισε ο Πούιγκ στο μοναστήρι πριν πεθάνει περιελάμβανε 1.500 ντοκουμέντα».
Οι δύο επιστήμονες, που την ερχόμενη Δευτέρα θα βρίσκονται στην Ελλάδα, προσκεκλημένοι του Ινστιτούτου Θερβάντες, της πρεσβείας της Ολλανδίας και του Ολλανδικού Ινστιτούτου Αθηνών, θα εξάψουν ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον των ακροατών τους, καθώς θα παραδεχτούν ότι η συλλογή του Πούιγκ, που φυλάσσεται στο μοναστήρι, μπορεί να κρύβει κι άλλους αρχαίους θησαυρούς, αφού μέχρι τώρα έχουν εξεταστεί μόνο τα 2/3 των 1.500 πολύτιμων - όπως αποδεικνύεται - χειρογράφων.
Ανάμεσα σ' αυτούς τους παπύρους εντόπισαν 20 πολύ μικρά κομμάτια. Με πολλή προσοχή τα ένωσαν και σχηματίστηκαν τα υπολείμματα δύο σελίδων που αποκάλυψαν 80 στίχους από το ομηρικό έπος. Όπως διαπίστωσαν στη συνέχεια, ο πάπυρος είχε γραφτεί στη διάρκεια του 3ου αιώνα μ.X. H Σοφία Τοράγιας και ο Κλάας A. Βορπ μετέφρασαν αμέσως το αρχαίο κείμενο που είχαν μπροστά τους. «Διαπιστώσαμε ότι δεν υπάρχει καμία σημαντική παρέκκλιση από το κείμενο όπως το ξέρουμε μέχρι σήμερα», λένε στα «NEA».
Όμως το ομηρικό κείμενο δεν ήταν ο μόνος χαμένος θησαυρός στη βιβλιοθήκη του μοναστηριού. Ένα άλλο κομμάτι παπύρου έκρυβε ένα απόσπασμα από άγνωστο ελληνικό μυθιστόρημα που, όπως έδειξε η εξέταση, γράφτηκε τον 1ο αιώνα π.X. Για να διαβαστεί ο συγκεκριμένος πάπυρος, οι δύο επιστήμονες ακολούθησαν μια πολύ προσεκτική διαδικασία συντήρησης. Ο πάπυρος είναι μια «βάση» γραφής από ίνες ενός είδους ψάθας, του παπύρου, ο οποίος φύτρωνε στις ακτές του Νείλου. Για να συντηρηθεί έπρεπε «να καθαρίσουμε αυτές τις ίνες και να τις συσφίγξουμε, ώστε στο μέτρο του δυνατού ν'' αποκτήσουν την αρχική τους μορφή». Σύντομα διαπίστωσαν ότι ο άγνωστος αρχαίος συγγραφέας εδιηγείτο την άφιξη ενός πλοίου σε κάποια ακτή όπου προσφέρεται θυσία σε μια θεά.
Όσο καιρό οι δύο ειδικοί μελετούσαν τη συλλογή του μοναστηριού, ανακάλυψαν και τμήματα περγαμηνών - η περγαμηνή ήταν ανθεκτικότερη από τον πάπυρο επειδή αποτελούνταν από δέρμα μοσχαριού, αγελάδας, κατσίκας ή χοίρου - τα οποία αφορούσαν σε ένα συμβόλαιο ενοικίασης γης από την πτολεμαϊκή εποχή (147 π.X.), σε προσωπικές επιστολές μεταξύ μελών μιας οικογένειας και φίλων καθώς και σε ένα κείμενο μαγείας. «Πρόκειται για κείμενα γραμμένα στην ελληνική και για άλλα, μεταγενέστερα, γραμμένα στην κοπτική γλώσσα, που αποτελούν σημαντική μαρτυρία για την καθημερινή ζωή στην Αίγυπτο της εποχής εκείνης».
Και 80 ομηρικοί στίχοι
Ο συλλέκτης δρ Ραμόν Ρόκα Πουίγκ δημοσίευσε ορισμένα σημαντικά κομμάτια της συλλογής του πριν πεθάνει, όπως έναν κώδικα ( βιβλίο) που περιείχε λόγους του Κικέρωνα κατά του Κατιλίνα, ένα απόσπασμα του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, λέει στα «NEA» η Σοφία Τοράγιας. Αρκετοί από τους παπύρους και τις περγαμηνές που περιλαμβάνει η συλλογή, είναι γραμμένοι στα λατινικά και τα αραβικά ενώ η προέλευσή τους χρονολογείται από τον 3ο αιώνα π.X. μέχρι και τον 9ο αιώνα μ.X. Τα κομμάτια του παπύρου που περιελάμβαναν τους 80 ομηρικούς στίχους στα ελληνικά ήταν τμήματα δύο σελίδων και στο πάνω περιθώριό τους είχαν αρίθμηση με τα γράμματα A και B. Τις ημέρες αυτές ετοιμάζεται η κριτική έκδοση της μελέτης των παπύρων που εξετάστηκαν στο μοναστήρι, από τη Συλλογή Scripta Monteserratesia.
alitoteam
