Αμαζόνες ~ Ιστορία ή μύθος;

Ο σκελετός μιάς γυναίκας ύψους 2 μέτρων θαμμένης με την ασπίδα της και το σπαθί και τα εγχειρίδια της ανακαλυφθηκε στην αγγλία στο lincolnshire. παράλληλα υπάρχουν και οι έρευνες της jeannine davis-kimball στην νότιο ρωσσία όπου και ανακάλυψε αρκετούς τάφους γυναικών , θαμμένες και αυτές με τον οπλισμό τους.

Το 1542, μια ομάδα Ισπανών στρατιωτών με επικεφαλής τον Φρανθίσκο ντε Ορελιάνα βρισκόταν σε εξερευνητική αποστολή στη Βραζιλία, όταν βρέθηκε αντιμέτωπη με κάτι πραγματικά εκπληκτικό. Στις όχθες ενός ποταμού κυκλώθηκε από μια ομάδα πολεμιστών, που είχαν για αρχηγό τους μια πανέμορφη γυναίκα. «Ήταν ψηλή, μυώδης, ορμητική, και το μοναδικό ρούχο πάνω της ήταν ένα κομμάτι ύφασμα». Έτσι την περιέγραψε στο ημερολόγιό του ο Γασπάρ ντε Καρβαχάλ, ο χρονικογράφος της αποστολής. Μόλις ξεπέρασαν την αρχική τους έκπληξη, οι Ισπανοί συνειδητοποίησαν ότι αντίκριζαν μια Αμαζόνα. Σε ανάμνηση αυτής της συνάντησης, το ποτάμι ονομάστηκε Ποταμός των Αμαζόνων (Αμαζόνιος).

Με το παραπάνω συμβάν αναβίωσε ο μύθος των Αμαζόνων, ένα από τα πιο συναρπαστικά μυστήρια της αρχαιότητας, το οποίο εξακολουθεί να σαγηνεύει. Ποικίλες μαρτυρίες για την ύπαρξή τους απαντώνται σε διαφορετικούς λαούς και εποχές. Οι Κινέζοι χρονικογράφοι μιλούν για χώρες κατά μήκος της Κασπίας Θάλασσας και γειτονικές με την Ινδία, τις οποίες διοικούσαν γυναίκες. Πλούσιες σε θρύλους γυναικών πολεμιστών είναι και οι παραδόσεις του Κουρδιστάν και των Βαλτικών Χωρών. Από την πλευρά τους, οι Πορτογάλοι εξερευνητές το 16ο αιώνα αναπολούσαν συναντήσεις με φυλές Αμαζόνων στην Αιθιοπία και στη Ζιμπάμπουε. Ο μύθος των Αμαζόνων δεσπόζει στην Ασία μεταξύ της Κασπίας Θάλασσας και του Εύξεινου Πόντου. Μετά τον Όμηρο, αμέτρητοι είναι οι ιστοριογράφοι και οι ποιητές που μίλησαν για ένα λαό γυναικών πολεμιστών «δυνατών όπως οι άντρες». Όλα αυτά ήταν αλήθεια ή ψέμα;

Το 1641 ο Ιησουΐτης Κριστόμπαλ ντε Ακούνα μας περιγράφει ότι ταξιδεύοντας εν πλω στον ποταμό Αμαζόνιο, φτάνει κάποιος σε ένα βουνό μέσα στη ζούγκλα με την ονομασία Τακαμιάμπα˙ εκεί ζουν Αμαζόνες. Η ύπαρξη αυτών των γυναικών, με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπος σε μία προγενέστερη εποχή ο Ισπανός κατακτητής Φρανθίσκο ντε Ορεγιάνα και ονόμασε τον ποταμό «Αμαζόνιο» γι’ αυτό το λόγο, έκανε κάποιους Άγγλους της Ελισαβετιανής Περιόδου να πιστέψουν ότι οι συγκεκριμένες γυναικείες πολεμόχαρες φυλές ήταν απόγονοι των Αμαζόνων της Τροίας, διότι φαίνονταν να μοιάζουν ως προς τις συνήθειές τους με αυτές του ελληνικού μύθου. Θεωρήθηκε ότι είχαν μεταναστεύσει εκεί μετά την ήττα τους στον Τρωικό Πόλεμο. Ας δούμε όμως τι μας λέει ο Κριστόμπαλ ντε Ακούνα:

«Αυτές οι γυναίκες ζούνε απομονωμένες από τον υπόλοιπο κόσμο και χωρίς άντρες. Εντούτοις, μία φορά το χρόνο τις επισκέπτονται οι γείτονές τους, οι Γκουακάρις. Όταν φτάνουν στην περιοχή τους, αυτές τρέχουν αμέσως να πάρουν τα όπλα τους γιατί φοβούνται την ενέδρα από γειτονικές ανδρικές φυλές. Καθώς όμως αναγνωρίζουν τους φίλους τους, τρέχουν όλες στις όχθες για να προϋπαντήσουν τους φιλοξενούμενούς τους. Κάθε γυναίκα παίρνει μία αιώρα και πάει και την κρεμάει σε δύο δέντρα έξω από την καλύβα της. Τότε ξαπλώνει πάνω σε αυτή και περιμένει το ταίρι της. Μετά από λίγες ημέρες οι άντρες γυρίζουν στα σπίτια τους και επιστρέφουν μόνο μετά από ένα χρόνο την ίδια εποχή. Τα κορίτσια που γεννιούνται ανατρέφονται από τις μητέρες τους και μαθαίνουν να δουλεύουν και να χειρίζονται τα όπλα. Όσο για τα αγόρια, κανένας δεν ξέρει ποια είναι η τύχη τους. Κάποιος Ινδιάνος της φυλής των Γκουακάρις που είχε πάει τον προηγούμενο χρόνο με τον πατέρα του στο χωριό τους, μου είπε ότι οι Αμαζόνες επέστρεψαν μετά από ένα έτος και τους έφεραν τα αρσενικά παιδιά τους. Όμως ο κανόνας της φυλής τους υπαγόρευε ότι τα αγόρια που γεννιόνταν έπρεπε να θανατώνονται. Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος».

Μια αρχαιολογική αποστολή που πραγματοποιήθηκε στα σύνορα της Ρωσίας και του Καζακστάν έφερε στο φως, κοντά στην πόλη Πακρόβκα, μια σειρά από πενήντα θολωτούς τάφους που χρονολογούνται από το 4ο αιώνα π. Χ. Στους γυναικείους τάφους οι αρχαιολόγοι, εκτός από κοσμήματα και κτερίσματα, ανακάλυψαν όπλα, βέλη και στρατιωτικά εμβλήματα. Δίπλα στους γυναικείους σκελετούς βρέθηκαν τυπικά σύμβολα εξουσίας: περιδέραια, ιερές πέτρες και αντικείμενα θρησκευτικών τελετών. Πολλοί σκελετοί τους είχαν στραβές γάμπες, χαρακτηριστικό «επαγγελματιών» ιππέων. Οι ιδιαιτερότητες όμως δε σταματούν εδώ. Επιπλέον, κοντά στους αντρικούς σκελετούς βρέθηκαν σκελετοί βρεφών. Ούτε ένας τους δε βρέθηκε θαμμένος δίπλα σε γυναίκες, ένδειξη ότι η ανατροφή των παιδιών ήταν αποκλειστικά αντρική υποχρέωση. Η Τζανίν Ντέιβις Κίμπαλ, διευθύντρια του Κέντρου Μελετών των Νομάδων της Ευρασίας και υπεύθυνη των ανασκαφών στην Παρκρόβκα, είναι πιο επιφυλακτική: «Ο Ηρόδοτος, μιλώντας για τις Αμαζόνες, εντόπισε την επικράτειά τους δυτικότερα, στη σημερινή Νότια Ρωσία, κατά μήκος της Αζοφικής Θάλασσας. Οι σκελετοί που ανακαλύψαμε στους τάφους δεν ανήκουν βέβαια στις Αμαζόνες του Ηροδότου, αλλά κατά πάσα πιθανότητα σε άντρες και γυναίκες του λαού των Σαυροματών» - λαός που έζησε γύρω στον 4ο αιώνα π. Χ. στη ζώνη που περικλείεται από τους ποταμούς Βόλγα και Ντον και ο οποίος, σύμφωνα πάντα με τον Ηρόδοτο, καταγόταν απευθείας από τις Αμαζόνες.


Η γυναικεία Ευρώπη


Η παραπάνω ανακάλυψη ξανάδωσε πνοή στη θεωρία που υποστηρίχθηκε από τη Λιθουανή επιστήμονα Μαρίγια Τζιμπούτας, με τη γνώμη της οποίας συμφωνούν και Έλληνες μελετητές, όπως ο Παναγής Λεκατσάς. Σύμφωνα μ´ αυτή τη θεωρία, πριν από τέσσερις χιλιάδες χρόνια αναπτύχθηκε στην Ευρώπη ένας μητριαρχικός πολιτισμός βασισμένος στην αγροτική παραγωγή και στην αρχή της ισότητας. Αυτή η αρχαϊκή κοινωνία έσβησε πιθανόν με την κάθοδο των ινδοευρωπαϊκών φύλων, γύρω στο 3.500 π. Χ. Συνεπώς, οι Αμαζόνες θα ήταν ό, τι απέμεινε από τη γυναικοκρατούμενη Αρκαδία.


Πολεμιστές και σαμάνοι


Ποιες ήταν και από πού έρχονταν οι γυναίκες που βρέθηκαν θαμμένες μαζί με τον πολεμικό εξοπλισμό ο οποίος παραδοσιακά προορίζεται για άντρες; Σε ό, τι αφορά στην καταγωγή τους, ο Ηρόδοτος είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικός. Ο Έλληνας ιστορικός, που έζησε τον 5ο αιώνα π. Χ., εξιστορεί τη μάχη ανάμεσα στους Έλληνες που οδηγούσε ο Ηρακλής και στις Αμαζόνες. Στο τέλος της σύγκρουσης οι νικητές στρατιώτες ισοπέδωσαν τη Θεμίσυρα, την πρωτεύουσα του βασιλείου των θηλυκών πολεμιστών, και πήραν αιχμάλωτες στα πλοία τους τις εχθρούς που επέζησαν Όμως, οι γυναίκες εκείνες δεν έφταναν ποτέ στην Αθήνα. Κατάφεραν να διαφύγουν: επωφελήθηκαν μιας θαλασσοταραχής και αποβιβάστηκαν στις ακτές της Μικράς Ασίας. Από την επιμειξία τους με τους Σκύθες γεννήθηκε ο λαός των Σαυροματών. Παρ´ όλα αυτά, οι νεαρές Αμαζόνες δεν εγκατέλειψαν τις πολεμοχαρείς συνήθειές τους. Ο Ηρόδοτος εξηγεί ότι κάθε φορά διεκδικούσαν δυναμικά τα «αντρικά» πολεμικά τους δικαιώματα από τους Σκύθες συντρόφους τους

«Εμείς τοξεύουμε, ρίχνουμε το ακόντιο και καβαλάμε το άλογο. Ποτέ δε μάθαμε τις γυναικείες δουλειές. Οι Σκύθες γυναίκες σας, αντίθετα, δεν πάνε στο κυνήγι ούτε πουθενά αλλού, παρά κυκλοφορούν μόνο με άμαξες και αφιερώνουν το χρόνο τους στις γυναικείες ασχολίες». Σύμφωνα και με άλλες μαρτυρίες, στο λαό των Σαυροματών οι γυναίκες πολεμούσαν δίπλα στους άντρες και δεν μπορούσαν να παντρευτούν αν δεν είχαν σκοτώσει στη μάχη τουλάχιστον τρεις εχθρούς. Ο νομαδικός τρόπος ζωής δικαιολογεί τέτοιου είδους ήθη και έθιμα. Όπως εξηγεί η Τζανίν Ντέιβις Κίμπαλ, οι υποχρεώσεις των γυναικών στους νομαδικούς λαούς ήταν πιο πολύπλοκες από εκείνες των αντρών συντρόφων τους. «Όφειλαν να προετοιμάζουν το φαγητό, να ανατρέφουν τα παιδιά και να προσέχουν τα ζώα. Επίσης, μάθαιναν να ιππεύουν και να χειρίζονται τα όπλα. Συχνά αναλάμβαναν το ρόλο του σαμανού και του θεραπευτή, μια θέση εξουσίας».

Ίχνη της ισότητας των δύο φύλων στο χειρισμό των όπλων συναντιούνται και σε άλλους ευρασιατικούς λαούς. Γυναίκες-πολεμιστές αναφέρονταν και πριν από τον Ηρόδοτο. Ο Όμηρος τις μνημονεύει στην Ιλιάδα, συμπεριλαμβάνοντας τις Αμαζόνες στον κατάλογο όσων συμμάχησαν με τους Τρώες εναντίον των Αχαιών

alitoteam

Delete this element to display blogger navbar

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...
 
Powered by alito v2 2013